Pediyatrik Kanser Hastalarında Otolog Kök Hücre Toplama İşlemine Etki Eden Faktörlerin Değerlendirilmesi

Amaç: Otolog kök hücre nakli planlanan pediyatrik kanser hastaları gerek yaş grubu gerekse de tedavi yoğunlukları açısından oldukça hassas bir grubu oluşturmaktadır. Kök hücre toplama işleminde kullanılan cihaz, hastanın karakteristik özellikleri, hastalık tipi ve işlem öncesi hücresel parametreler gibi birçok değişkenin toplama etkinliğini belirlediği bilinmektedir. Bu çalışmada, otolog kök hücre nakli planladığımız pediyatrik kanser hastalarında kök hücre toplama işleminin özellikleri ve işleme etki eden faktörlerin araştırılması amaçlanmıştır.

Hastalar ve Yöntem: Bu çalışma pediyatrik kemik iliği merkezimizde Ağustos 2012-Mart 2021 yılları arasında farklı pediyatrik kanser tanılarıyla otolog kök hücre nakli planlanan 42 hastaya yapılmış olan 88 toplama işlemini kapsamaktadır. Çalışmaya katılan tüm hastaların mobilizasyonu kemoterapi ve ardından uygulanan granülosit koloni uyarıcı faktör (GCSF) ile yapılmıştır. G-CSF ile hedeflenen CD 34+ hücre sayısına ulaşılamadığı için mobilizasyon başarısızlığı kabul edilen hastalarda pleriksafor kullanılmıştır.

Bulgular: Hastaların çoğunluğunda (n= 23, %55) işlem ikinci aferez gününde tamamlanabilmiştir. Özellikle nöroblastom ve lenfoma grubunda hedeflenen hücre sayısına ulaşmak için birden fazla aferez yapılması gerektiği görülmektedir. Toplama işlemi öncesi medyan mono-nükleer hücre (MNC) sayısının toplama başarısı üzerinde anlamlı şekilde etkili olduğu (p< 0.01), aynı şekilde işlem öncesi CD 34+ hücre sayısının da toplama başarısını anlamlı şekilde etkilediği saptanmıştır (p= 0.03). Primer hastalık tipinin toplama başarısına etkisi incelendiğinde nöroblas- tom ve lenfoma grubunda başarısızlığın oransal olarak daha yüksek olduğu ve iki grubun diğer primer hastalıklarla karşılaştırılmasının istatistiksel olarak anlamlılık taşıdığı görülmektedir(p= 0.01). Mobilizasyon başarısızlığı sonrası pleriksafor kullanılan altı hastanın takip eden toplama işlemleri başarılı olarak sonuçlanmıştır.

Sonuç: Bu çalışmada farklı pediyatrik kanser tanılarıyla otolog kök hücre toplaması yapılan hastalarda toplama işlemi öncesi medyan MNC ve CD 34+ hücre sayıları ile primer hastalığın topla- ma başarısını etkilediği gösterilmiştir. Mobilizasyon başarısızlığı saptanan hastalarda pleriksafor kullanılmasının toplama başarısını artırdığı gözlenmiştir. Hassas bir hasta grubu olan pediyatrik kanserlerde otolog kök hücre toplanmasını etkileyen faktörlerin belirlenmesi, çocuk hastalarda etkin ve güvenli toplama işlemi yapılabilmesine katkıda bulunacaktır.

Anahtar Kelimeler: Kök hücre aferezi; Otolog kök hücre nakli; Pediyatrik kanser